Tvítug með langveikt barn sem fær ekki forgang

Tvítugir foreldrar í Reykjanesbæ sem eiga tvíburadrengi fædda í febrúar 2024, og eru því 16 mánaða í dag, sjá ekki fram á að koma drengjunum inn á leikskóla í sveitarfélaginu fyrr en þeir verða 30 mánaða, að öllu óbreyttu.

Annar drengurinn er langveikur og þarf ákveðinn stuðning og örvun til að efla hann í tali og hreyfiþroska og bundu foreldrarnir vonir við að hann fengi forgang inn á leikskóla vegna þess.

Þeim hefur hins vegar verið neitað um forgang og hafa fengið þau svör frá sveitarfélaginu að forgangur sé nánast aldrei veittur, þrátt fyrir að sveitarfélögum sé skylt samkvæmt lögum að veita þjónustu til þeirra sem það þurfa vegna skertrar getu, fjölskylduaðstæðna, álags, veikinda eða fötlunar.

Á tímabili treystu dagforeldrar sér ekki til að taka við drengnum, bæði þar sem hann þurfti sérstaka umönnun og að taka inn lyf sem ekki er á allra færi að gefa. Báðir drengirnir eru nú komnir til dagforeldra en það er mun dýrara heldur en ef þeir væru á leikskóla.

Frétt af mbl.is

Staðan langverst í Reykjanesbæ

Nánast aldrei veittur forgangur

Eins og mbl.is hef­ur fjallað um fá flest börn í Reykja­nes­bæ leikskólapláss á aldr­in­um 24 til 29 mánaða. Í sam­bæri­leg­um sveit­ar­fé­lög­um er meðal­ald­ur barna þegar þau fá leikskólapláss á bil­inu 15 til 19,7 mánaða. Staðan er því langverst í Reykjanesbæ ef skoðuð eru stærstu sveitarfélög landsins.

María Mist Þórs Sigursteinsdóttir, móðir drengjanna, sótti um leikskólapláss fyrir þá nokkrum dögum eftir fæðingu. Það kom í ljós á svipuðum tíma að annar þeirra var með blóðþurrð í heila vegna blóðtappa, eitthvað sem María tók fram í umsókninni. Nokkrum mánuðum síðar bætti hún því inn í umsóknina að hún óskaði eftir forgangi og þegar drengurinn var 10 mánaða fengu þau vottorð vegna hans veikinda, sem þau gátu einnig skilað inn.

En allt kom fyrir ekki. Drengirnir komast ekki inn á leikskóla í Reykjanesbæ næsta haust. Og ekki er útlit fyrir að þeir fái leikskólapláss fyrr en haustið 2026. María hefur fundað með leikskólafulltrúa sveitarfélagsins og félagsráðgjafa, en fengið þau svör að ekkert sé hægt að gera, það sé einfaldlega allt fullt.

„Ég fékk að heyra það strax frá upphafi að það væri ekki forgangur í Reykjanesbæ, að væri allavega mjög sjaldgæft að forgangur væri veittur. Mér var sagt að það þyrfti mjög mikið til þess,“ segir María í samtali við mbl.is

„Þegar ég fékk þessar upplýsingar þá hafði ég fengið neitun frá nokkrum dagforeldrum um að taka við honum. Hann hefur náð sér mikið núna, en á þessum tíma þá var hann veikburða og það var erfitt að meðhöndla hann. Hann var flogaveikur og dagforeldrar mega ekki gefa flogalyf,“ útskýrir hún, en flogaveikin hefur sem betur fer vaxið af honum.

Frétt af mbl.is

Hefja leikskóladvöl 29 mánaða gömul

Hafa skoðað það að flytja annað 

María segir drenginn meðal annars þurfa tal- og hreyfiörvun sem dagforeldrar geta ekki veitt honum. Viðbúið er að börn sem fá blóðtappa í heila, líkt og sonur hennar, séu lengur að ná þroskaviðmiðum, eins og að læra að borða, tala og ganga. Það er því mikilvægt að þau fái stuðning og örvun við hæfi.

„Ég hef áhyggjur af því að ef hann fær ekki leikskólaplássið sem ég tel hann eiga rétt á, þá aftri það honum í að ná mikilvægum framförum í þroska.“

María tekur þó fram að þetta snúist ekki bara um hennar barn. Heldur öll þau börn sem fá ekki leikskólapláss fyrr en seint og um síðir. Hún veit um dæmi þess að barnafólk hafi flutt úr sveitarfélaginu vegna þessa. Í viðtali sem birtist á mbl.is í gær greindi sex barna móðir frá því að fjölskyldan hefði flutt úr Reykjanesbæ í Skagafjörð og þar hefði biðin eftir leikskólaplássi vegið hvað þyngst.

María og maðurinn hennar hafa skoðað þann möguleika að flytja í annað sveitarfélag en hún segir þau í raun ekki hafa tök á því. Drengurinn fékk meira að segja pláss á leikskólanum Sólborg í Reykjavík sem sérhæfir sig í börnum með heyrnarskerðingu, þrátt fyrir að hann sé sjálfur ekki heyrnaskertur, en það er heyrnaskertur einstaklingur í fjölskyldu þeirra.

María sá þó ekki fram á að geta keyrt með drengina tvo á milli Reykjanesbæjar og Reykjavíkur alla virka daga og varð því að hafna plássinu.

Frétt af mbl.is

Vann á nóttunni til að hugsa um barnið á daginn

Mjög dýrt að vera með tvíbura hjá dagforeldrum 

Þau hafa verið í sambandi við alla leikskóla í Reykjanesbæ, í þeirri von um að með þrýstingi megi koma drengjunum fyrr inn, en eina jákvæða svarið hefur komið frá leikskólanum Drekadal, sem er enn á byggingarstigi og því töluverð óvissa með hvenær hann verður opnaður. Það er hins vegar möguleiki á það verði í janúar á næsta ári og eru foreldrarnir farnir að binda vonir við það.

„Það er ógeðslega dýrt að vera með tvíbura hjá dagmömmu og þetta hefur verið mikið ströggl. Maðurinn minn er í vaktavinnu og hefur verið að koma heim á morgnanna til að fara með þá til dagmömmu, því við erum bara með einn bíl,“ segir María en sjálf er hún í námi. Hún bendir á að víða sé forgangur fyrir börn á leikskóla vegna erfiðra félagslegra aðstæðna og að þeirra tilfelli séu margir þættir sem gætu fallið undir slíkar skilgreiningar.

María hefur meðal annars leitað ráðgjafar hjá Sjónarhóli þar sem hún fékk þær upplýsingar að samkvæmt reglum Reykjanesbæjar eigi börn með fötlun eða sem glíma við veikindi að fá forgang inn á leikskóla og einnig börn sem búa við félagslega erfiðleika. Eitthvað sem er líka tekið undir í lögum um félagsþjónustu sveitarfélaga.

Frétt af mbl.is

Skerðingar miklar og foreldrar í vandræðum

Segir úrbótum hafa verið lofað í langan tíma 

María bendir á að í langan tíma hafi verið lofað úrbótum í leikskólamálum í Reykjanesbæ en lítið hafi gerst. Sjálf sat hún í ungmennaráði Reykjanesbæjar á árunum 2018 til 2020 en þá voru kynnt áform um opna ungbarnadeildir á leikskólum víða í sveitarfélaginu.

Í svari Ingi­bjarg­ar Bryn­dís­ar Hilm­ars­dótt­ur, leik­skóla­full­trúa Reykja­nes­bæj­ar, við fyr­ir­spurn mbl.is í síðustu viku, kom fram að tveir nýir leikskólar verði opnaðir á þessu ári og að reiknað sé með því að hægt verði að bjóða börnum niður í 18 mánaða leikskólapláss næsta vetur.

Eins og staðan er í dag er börnum boðið leikskólapláss á því ári sem þau verða tveggja ára, að sögn Ingibjargar, en algengast er að börn séu tekin inn að hausti að loknu sumarleyfi. Börnin geti því verið á aldursbilinu 20 til 29 mánaða, en ávallt sé farið eftir kennitölu við inntöku. Þannig hafi skipan mála verið síðustu tíu árin.

• Blogga um frétt