Launamunur of lítill í landinu
Setja bókamerki
Meira launaskrið er á íslenskum vinnumarkaði en Seðlabankinn hafði gert ráð fyrir. Það má sennilega rekja til þess að mest áhersla hefur verið lögð á að hækka lægstu laun og launabil minnkað.
Þetta segir Ásgeir Jónsson, seðlabankastjóri í nýjasta viðtali Spursmála. Þar ber vinnumarkaðinn að sjálfsögðu á góma en athygli hefur vakið að þótt vinnuveitendur hafi talað um að launahækkanir í síðustu kjarasamningum hafi verið of þembdar þá hefur launaskrið á vinnumarkaðnum verið langt umfram það sem samningarnir kváðu á um.
Segir Ásgeir að þegar of langt er gengið í að fletja út launastigann geti hann hreinlega sprungið. Ekki sé víst að það gerist núna, líkt og reyndin varð um miðjan tíunda áratug síðustu aldar. Hins vegar sé þarna um ákveðið hættuspil að ræða.
Orðaskiptin um þetta má sjá í spilaranum hér að ofan.
Búið að jafna út launastigann
Gefum Ásgeiri orðið:
„Það sem hefur gerst og þetta eru mínar ályktanir er að undanfarin ár hafa krónutölulækkanir verið í gangi og það er búið að jafna út launastigann nokkurn veginn og það sem gerist er að þegar iðnaðarmenn sjá að handlangarar eru nánast komnir með sömu laun og þeir og þeir sem eru með menntun eða ábyrgð eru komnir á sama stað og þeir sem eru ekki með menntun og ábyrgð og eru ófaglærðir þá verður mikil hreyfing til þess að fá fram kjarabætur, annað hvort með samningum, eins og kennarasamningarnir eru dæmi um eða þá að menn fara og tala við sinn vinnuveitanda og segja, ég er smiður eða eitthvað, er ég ekki nauðsynlegur á þessum vinnustað, finnst þér ég ekki eiga meira skilið og hér er annar sem er eiginlega með það sama og þetta hefur gerst oft áður.“
Er þetta fullreynt?
„Ég ætla ekki að taka ákvarðanir fyrir aðila vinnumarkaðarins eða segja þeim til en það eru ákveðin takmörk fyrir því hvað þú getur gengið langt í að fletja út taxtana. Og þetta er ekki í fyrsta sinn, á sínum tíma var ég efnahagsráðgjafi Guðmundar Jaka, 1994-1995 og þá á þeim tíma hafði það sama gerst, þá höfðu verið krónutöluhækkanir. Og þá sprakk launastiginn og það var mikil óánægja hjá öllum faglærðum stéttum. Ég skal ekki segja hvort það gerist núna en það er alltaf hættan þegar þú semur núna.“
Þegar þú horfir á vinnumarkaðinn þá finnst þér launabilið milli hópa hverfandi?
„Já, nokkurn veginn. Ég get vitnað í skýrslu Hagfræðistofnunar frá því í fyrra eða hitteðfyrra sem segir að menntun skili ekki endilega hærri launum sem dæmi. En á sama tíma vil ég segja að það er ekki Seðlabankans að stýra þessu eða lýsa skoðunum á þessu beint.“
Þótt þig dreymi um það?
„Nei, nei. En það sem skiptir máli fyrir okkur er að það er meira launaskrið en við höfðum gert ráð fyrir.“
Viðtalið við Ásgeir Jónsson má sjá og heyra í heild sinni hér að neðan:
Trump íhugar árás á Íran
Lykilþættir í lífsstíl forsætisráðherra
Katrín Halldóra er fjallkonan
Gunnþór tekur við formennsku í SFS
Öll spjót stóðu á dómsmálaráðherra
„Ég hef ekki orðið var við neinn meginágreining“